De kunst van het herschrijven

Herschrijven.
Dat doe ik deze maand.
Hier op Terschelling.
Eindeloos. Schrappen. Draaien. Schrijven. Herschrijven.
Vind je dat niet saai? vroeg mijn vader vanmorgen nog.
Die vraag krijg ik vaker.
En veel cursisten noemen het.
Dat herschrijven de magie uit hun werk haalt.
Dat het niet creatief meer voelt. Laat staan spiritueel.

Ja, natuurlijk is het af en toe saai. En vermoeiend. En verzucht ik regelmatig dat ik waarschijnlijk nooit de juiste toon en invalshoek zal vinden om dit verhaal optimaal tot zijn recht te laten komen.
En ja zeker, de neiging is om er mee te stoppen. En om weer aan een ander verhaal te beginnen. Om weer die opwinding te voelen als nieuwe woorden door je pen stromen. Om weer met verbazing naar mijn eigen tekst te kijken en te denken: heb Ik dit geschreven.

Vaak voelt het alsof die verhalen niet van mij zijn. Alsof ik slechts een doorgeefluik ben.

Renate Dorrestein vergelijkt verhalen in haar boek 'Het geheim van de schrijver'met ongeboren kinderzielen. Die rondzweven in het universum en een schrijver zoeken die hun essentie kunnen doorgeven.

De eerste ontmoeting met zo'n verhaal kan overweldigend voelen.
Alsof er opeens van hoger hand een idee door je pen wordt gestuurd.

Een moment om te eren. Maar niet om vast te houden. Want daarna gaat het aardse leven gewoon verder. Want het verhaal staat zelden (eigenlijk nooit) direct goed op papier. Het vraagt heel wat herschrijfwerk voordat je als schrijver ziet waar het verhaal/gedicht/essay echt overgaat. Herschrijven is ploeteren en heeft met magie weinig meer van doen.

Tenminste dat denken we. Maar ik kom er steeds meer achter dat dit noeste herschrijven eigenlijk spiritueler en creatiever is dan die eerste ingeving.
Tijdens dit gestaag doorschrijven, ook als je het eigenlijk niet meer wil of weet, verbind je jezelf op een hele aardende manier met de bron. Je zet jezelf in dienst van iets groters. Je danst niet even kort op die hemelse muziek. Nee je spint garen, die aarde en hemel verbinden.

Wat heeft een verhaal aan een schrijver die wegloopt op het moment dat het saai wordt. Als het te aards, te denkerig, te werkerig wordt.

Elizabeth Gilbert verwoordt het krachtig in haar tedtalk over creativiteit. Daarin heeft ze het over de genius. Een wezen, een kracht die voor de inspiratie zorgt. Elizabeth noemt dit haar ´Dobby de huiself'(uit Harry Potter)die haar af en toe wat magische inspiratie toewenkt.
´Mijn taak is het om elke dag op mijn werk te verschijnen,´ zegt ze. ´Maakt niet uit wat ik schrijf, als ik maar schrijf. Of het goed wordt, dat bepaal ik niet, dat bepaalt mijn genius.´

Dus hier zit ik, op Terschelling. Mijn werk te doen. Herschrijven.
Af en toe komt Dobby langs en sprankelt een nieuw idee in mijn woorden.
Af en toe heb ik sterk het gevoel dat ik achter het verhaal aan schrijf.
Dat het verhaal al bestaat en dat ik het alleen maar op papier hoef te zetten.

Maar meestal ploeter ik me door die woorden heen. Probeer dit eens. Dan weer dat. Haal hier wat weg, zet daar wat bij.
En toch voelt het essentieel.
Kan ik niet meer weglopen.
Voel ik de roeping, de verantwoordelijkheid, om dit verhaal om te zetten in mensentaal. Om deze ongeboren kinderziel een geboorte te gunnen in een leesbaar boek.

Dat is wat het voor mij betekent om schrijver te zijn.